To e-Laborate homepage   Login   Huygens Instituut
English > Carolingian scholarship and Martianus Capella > Manuscript photos and edition > Leiden Vossianus Latinus Folio 48 > Book 1 De nuptiis >

Folio 2r (incipit liber 1)

Show printer-friendly view Print View          
002
Annotation on "MARTIANI"


MARTIANI  praenomen
 
Annotation on "MINEI"


MINEI  cognomen
 
Annotation on "FELICIS"


FELICIS  agnomen
 
Annotation on "AFRI CARTAGINIENSIS "


AFRI CARTAGINIENSIS   locus
 
Annotation on "PHILOLOGIAE "


PHILOLOGIAE   amor sermonis vel sapientiae
 
Annotation on "CAPELLAE "


CAPELLAE   despectiue quasi pecualis
 
Annotation on "FELICIS "


FELICIS   fortuna
 
Annotation on "DE NUPTIIS "


DE NUPTIIS   SATYRICON LIBRI VIIII
 
Annotation on "Tu"


Tu  O tu hymene
 
Annotation on "psallentem"


psallentem  uerba patris martiani ad hymeneum
 
Annotation on "quem"


quem  perhibent
 
Annotation on " matre"


matre  de
 
Annotation on "camena"


camena  dea a quodam canore
 
Annotation on "camena"


camena Camena mater hymenei cuius laus hic ponitur qui est deus nuptiarum
 
Annotation on "camena"


camena In fronte huius libri quinque argumentationibus colligitur laus hymenei. Hymeneus namque deus nuptiarum dicitur filius Iouis et Veneris, frater scilicet Cupidinis. Ut quibusdam tamen uidetur idem est Hymeneus qui et Cupido, immo ut quidam uolunt filius Dionisii. Hymeneus autem et Himen uicissim a se dicuntur. Hymineae namque est locus conceptionis ubi puerperia peraguntur.
 
Annotation on "Pro-


Pro- genitum natum uere genitum
 
Annotation on "peribent"


peribent dicunt uel confirmant
 
Annotation on "peribent"


peribent Ideo perhibent quia tu solitus es in nuptiis illorum psallere
 
Annotation on "deum"


deum deorum
 
Annotation on "Semina"


Semina  fisicam rem tangit quia quamuis elementa natura discrepent tamen unum sine altero in creaturis non consistit et mutuo mixta sunt ut ignis in aqua quod dicit semina subaudis omnium rerum animalium omnium elementorum
 
Annotation on "archa- nis"


archa- nis  secretis misticis legibus
 
Annotation on "stringens "


stringens ligans
 
Annotation on " pugnantia "


pugnantia discrepantia uel multiplicari uolentia
 
Annotation on "Complexuque"


Complexuque coniugio uel coniunctione sacra
 
Annotation on "sacro"


sacro  licito
 
Annotation on "dissona nexa"


dissona nexa  diuerso sexu differentia
 
Annotation on "dissona nexa"


dissona nexa  dissona per naturam sicut uirum et feminam nectit per copulae gratiam ad creandam prolem
 
Annotation on "nexa"


nexa  iuncta
 
Annotation on "foves"


foves  iungis
 
Annotation on "elementa"


elementa  Ambrosius dicit a limo limas addita praepositione e quasi valde formo inde elementa
 
Annotation on "elementa"


elementa  Aliquando enim semina retinet in natura rerum aliquando soluit ut crescant. Ilen grece dicitur materies sicut Isidorus dicit quia stochia grece latine elementa unde inuisibilia cuncta procedunt.
 
Annotation on "elementa"


elementa  materies
 
Annotation on "ligas"


ligas  copulas
 
Annotation on "copula sacra "


copula sacra coniunctionem sanctam
 
Annotation on "vicibus"


vicibus  per uices
 
Annotation on "mundumque maritas"


mundumque maritas  ad ipsum enim pertinent nuptiae
 
Annotation on "maritas"


maritas  fecundas
 
Annotation on "auram mentis. corporibus socias"


auram mentis. corporibus socias  socias corporibus auram quae mens est id est uitales aures
 
Annotation on "Phoedere conplacito"


Phoedere conplacito  pacto coniunctione
 
Annotation on "Phoedere conplacito"


Phoedere conplacito  convenienti collibito federe
 
Annotation on "sub quo "


sub quo   id est sub te
 
Annotation on "natura "


natura   id est omnis non solum uiri et feminae sed etiam omnium creaturarum
 
Annotation on "iugatur"


iugatur  coniungitur uel sociatur
 
Annotation on "Sexus concilians"


Sexus concilians  scilicet maris et feminae consocians
 
Annotation on "sub amore fidem"


sub amore fidem  quia amor precedit ut fides utique coniugii sequatur
 
Annotation on "sub amore fidem"


sub amore fidem  quia quicquid iungitur quodam amore naturali iungitur et in animalibus et in inanimalibus
 
Annotation on "hymenee"


hymenee  Imeneus iuxta quosdam ipse est Cupido filius Veneris et Iouis secundum alios filius Iunonis et Iouis et sicut quidam dicunt filius Dionisii et Camenae sed proprie Himeneus uel imen locus in quo puerperia peraguntur
 
Annotation on "hymenee "


hymenee   probat te
 
Annotation on "de- cens "


de- cens   pulcher
 
Annotation on "hymenee de- cens cypridis qui maxima cura es"


hymenee de- cens cypridis qui maxima cura es  id est quem Cipris maxime curat uxor Oceani vel Imenei
 
Annotation on "Hinc"


Hinc  id est ex hac re probat te calliopea annuere
 
Annotation on "flagrans."


flagrans.  splendens
 
Annotation on "ore"


ore  laus pulchritudinis
 
Annotation on "ore"


ore  a tuo ore
 
Annotation on "cupido "


cupido   amor
 
Annotation on "micat"


micat  lucet
 
Annotation on "bacchus"


bacchus  liber pater
 
Annotation on "placuisse"


placuisse  id est placuit
 
Annotation on "placuisse "


placuisse   subaudis tibi
 
Annotation on "choreas"


choreas  choros uirginum uel cantus uel epitalamia carmen uidelicet nuptiarum
 
Annotation on "genitricis"


genitricis  id est Iunonis uel Veneris
 
Annotation on "habes"


habes  cognosci
 
Annotation on "Comere "


Comere   componere uel ornare
 
Annotation on "vernificis"


vernificis  uel uiridantibus uiridis
 
Annotation on "florentia "


florentia   pulcre splendentia more antiquo
 
Annotation on "sertis"


sertis  coronis
 
Annotation on "sertis"


sertis  Sertum et corona unum dicuntur apud grecos stephaneos dicitur coronatus
 
Annotation on "Seu"


Seu  hinc probat te
 
Annotation on "consanguineo"


consanguineo  fratri suo
 
Annotation on "consanguineo"


consanguineo scilicet tibi
 
Annotation on "gratia"


gratia  dea
 
Annotation on "gratia trina "


gratia trina   accusatiuus id est tria
 
Annotation on "gratia trina "


gratia trina   hoc est tria concessit uultum uocem gestum. Laudat eum a pulchritudine genere cantilena et peritia pulchritudine cum dicit ore micat, genere inquiens quod Bacus pater est, cantu inferens cantare choreas thalamos, peritia subiungens comere limina sertis uel trina dea quia tres sunt gratiae filiae Iouis uno oculo utentes quia gratia simplex pergit et duplex redit.
 
Annotation on "Conubium "


Conubium   copulam
 
Annotation on "componens"


componens  construens illa
 
Annotation on "callio- pea"


callio- pea  dea a greca ethimologia descendens calion fone bona sonoritas id est uox.
 
Annotation on "auspitio"


auspitio  inchoamento
 
Annotation on "auspitio"


auspitio  initio
 
Annotation on "probat "


probat   confirmat testificatur
 
Annotation on "probat"


probat  orphei
 
Annotation on "annuere"


annuere  fauere consentire
 
Annotation on "annuere"


annuere  hic se primum ostendit de amore deorum cecinisse et precessorem in hoc nullum abuisse uel aliud cogitans uel ab honore curiae sublatum
 
Annotation on "crebrius"


crebrius  in una eademque re et ligat et soluit quia semina quae tempore hiemis in arboribus et ceteris rebus ut non uideantur sed intra se sint tempore ueris soluit ut fructum ferant et de ipsis quae ligauerat mundum maritat
 
Annotation on " crebrius"


crebrius  comparatiuus pro positiuo
 
Annotation on "crebrius "


crebrius sepe
 
Annotation on "nescioquid inopinum intactumque "


nescioquid inopinum intactumque   uel aliud cogitans uel quia de amore nullus alius cantasset
 
Annotation on "inopinum"


inopinum  incredibile
 
Annotation on "intactumque"


intactumque  inexpositum intractatum
 
Annotation on "moliens "


moliens   cogitans
 
Annotation on "cano "


cano   canto
 
Annotation on "respersum"


respersum  uariatum uel intertinctum
 
Annotation on "incrementisque"


incrementisque  aetatibus
 
Annotation on "lustralibus "


lustralibus   quinquennalibus
 
Annotation on "decuriatum "


decuriatum   uetustum
 
Annotation on "nugulas"


nugulas  nugas hebreum est. Inde nugulas hic ostendit hebream linguam matrem fore omnium linguarum
 
Annotation on "aggarrire"


aggarrire  submurmurare
 
Annotation on "non perferens "


non perferens   non sustinens
 
Annotation on "martianus"


martianus  s. filius
 
Annotation on "intervenit dicens"


intervenit dicens  repente uenit uel uenit intercanendum
 
Annotation on "pater "


pater   s. est
 
Annotation on "vulgata"


vulgata  manifestata
 
Annotation on "cantare"


cantare  quia quamdiu uersus cantauit occulte cecinit nec aperuit id quod cantauerat
 
Annotation on "deproperas"


deproperas  consuescis uel festinas
 
Annotation on "ritu "


ritu   more
 
Annotation on "nictantis "


nictantis   uigilantis uel annuentis
 
Annotation on " nictantis "


nictantis nictare enim et annuere et uigilare est
 
Annotation on "antis- titis "


antis- titis   principis
 
Annotation on "fores"


fores  originem et fomitem cordis tui
 
Annotation on "reseraris."


reseraris.  reseres
 
Annotation on "edoce"


edoce  ostende
 
Annotation on "apportes"


apportes  dicere
 
Annotation on "quorsum praedicta "


quorsum praedicta   quo ordine uel in quam partem
 
Annotation on "perspicui "


perspicui   lucidi
 
Annotation on "noscens "


noscens   nominatiuus est
 
Annotation on "creperum"


creperum  dubium aduerbium
 
Annotation on "creperum "


creperum   genitiuo
 
Annotation on "nec"


nec  nonne
 
Annotation on "liquet "


liquet   claret
 
Annotation on "praelibante"


praelibante  praegustante praetangente
 
Annotation on "disposita "


disposita   i. carmina praedicta ordinata
 
Annotation on "nuptias resultare"


nuptias resultare  i. ipsa disposita resultent nuptias
 
Annotation on "resultare"


resultare  recinere
 
Annotation on "concepta"


concepta  s. carmina inchoata
 
Annotation on "scaturiginis"


scaturiginis  ebullitionis uel fontis
 
Annotation on "profluxerint "


profluxerint   emanauerint
 
Annotation on "properus"


properus  uelox festinus
 
Annotation on "scrutator "


scrutator   inpatiens inquisitor
 
Annotation on "inquiris"


inquiris  petis desideras
 
Annotation on "satyra "


satyra   i. poetria
 
Annotation on "cominiscens "


cominiscens   consumans recordans peragens
 
Annotation on "hyemali pervigilio "


hyemali pervigilio   longa uigilia
 
Annotation on "hyemali pervigilio "


hyemali pervigilio   omnes uigiliae hiemales etiam dici possunt
 
Annotation on "marcescentes "


marcescentes   antedeficientes uel extingentes propter nimium ignem
 
Annotation on " perculerit"


perculerit  displicuerit s. te i. offenderit
 
Annotation on "explicabo"


explicabo  narrabo
 
Annotation on "Cum inter deos "


Cum inter deos   Climax figura est id est epilogium. Epilogium dicitur peroratio. Climax ascensio a minoribus ad maiora secundum naturalem ordinem.
 
Annotation on "sacra coniugia "


sacra coniugia   licitae copulae
 
Annotation on "procreationis "


procreationis   multiplicis progeniae
 
Annotation on "procreationis un- dique "


procreationis un- dique   i. ex parte deorum dearumque uel deorum et hominum haec tota sententia persuasio est.
 
Annotation on "numerosae"


numerosae  ex omni parte
 
Annotation on "praeclues"


praeclues  ualde nobiles s. cum fieret
 
Annotation on "praeclues"


praeclues  nunc epilogum facit ut quod maximum est in fine reseruet duo cresco uel nobilito
 
Annotation on "dulcium "


dulcium   amabilium
 
Annotation on "potirentur."


potirentur.  uterentur
 
Annotation on "praesertimque "


praesertimque   maxime
 
Annotation on "potissimos  "


potissimos    ualde potentes s. deos
 
Annotation on "thalamis "


thalamis locus nuptiarum grece ΘΗΛΗΜΑ dicitur
 
Annotation on "thalamis "


thalamis ΤΗΛΗΜΑ grece voluptas inde dicitur thalamus
 
Annotation on "desipis "


desipis   id est a sapore sapientiae recedis
 
Annotation on "Ne tu inquam desipis "


Ne tu inquam desipis   responsio patris ad filium
 
Annotation on "incrementisque lustralibus decuriatum "


incrementisque lustralibus decuriatum   quasi de quinquennio in quinquennium ad hanc aetatem
 
Annotation on "nugulas"


nugulas  stoliditates uel levitates
 
Annotation on "ineptias "


ineptias   inutiles
 
Annotation on "ΓYMNOΛOΓYCEIC"


ΓYMNOΛOΓYCEIC  ratiocinaris compositum est ab exercitatione et ratione
 
Annotation on "ΓYMNOΛOΓYCEIC"


ΓYMNOΛOΓYCEIC  philosofaris
 
Annotation on "EΓEPIMION."


EΓEPIMION.  s. carmina
 
Annotation on "EΓEPIMION"


EΓEPIMION  fuit enim egerimion liber i. nuptiarum in quo continebantur deorum nuptiae et amor nuptiarum
 
Annotation on "LIBER PRIMUS INCIPIT"


LIBER PRIMUS INCIPIT  Iste Martianus genere Cartaginensis fuit. Studuit autem primo phylosophiae postmodum autem poetriae. Partim quidem Romae, partim in Italia. Unde culpat se cur deseruerit phylosophyam converteritque se ad poetriam. Edidit namque novem libros: duos primos de nuptiis Mercurii et Phylologiae. Septem sequentes de totidem liberalibus. In quibus quaedam per figmenta disserens quaedam rei ueritatem exsequens operi finem dedit. Interpretatur autem Mercurius quasi mercatorum chirios i. dominus vel medius currens vel sermo discurrens quia inter mercatores sermo discurrit qui hermes Grece, Latine sermo dicitur. Cui etiam a pictoribus caduceum datur in manibus geminis serpentibus innexum. Quia proprium est sermonis iurgia et lites et rixas mercatorum sedare et sedando separare. Titulus autem huius operis quattuor dat nomina auctori suo. Sed cur Mineus dicatur non claret nisi forte a quodam rubore. Periochia i. circumstantia quae significat personam, locum, tempus, rem, qualitatem, causam et facultatem i. quos imitatus fuerit Socratem uidilicet et Epimenidem. Quae omnia ostendit libri huius initium praeter tempus quod reliquit inquirendum quod adhuc incertum est. Titulantur hi duo priores libri de nuptiis Mercurii et Phylologiae et non absque ratione. Cum enim Phylologia amor rationis interpretetur, Mercurius vero in significatione sermonis ponatur, patet profecto quia quibus non est ratio ac uigor sapientiae quae propalatur per sermonis acumina in ipsis quasi fiant competentes copulae et nuptiae Mercurii et Philologiae. Multos enim nouimus habere quasi Philologiam i. amorem sapientiae et rationis carere tamen Mercurio i. eloquenti luculentoque sermone. E contrario multos facundiam copiamque sermonum amittere tamen fundamenta perfectionemque rationum. Desiderat enim Mercurius copulari Philologiae itemque Phylologia adnecti Mercurio quia et sermo ex plenitudine rationis subsistere et ratio per hostia sermonis desiderat propagari.
 


Last modified: 28-04-2008 15:32