|
|
Annotation on "prodidit"
prodidit manifestavit ipsa Voluptas. Iterum aliis manifestavit que audivit a s{upradicta??} ancilla
|
Annotation on "susurata"
susurata silenter loquens
|
Annotation on "luminibus"
luminibus oculis
|
Annotation on "Ma-
iugenam"
Ma- iugenam Mercurium
|
Annotation on "conspicatur"
conspicatur Venus intuetur
|
Annotation on "promittentis"
promittentis s. mulieris
|
Annotation on "inlexit"
inlexit provocavit
|
Annotation on "de propinquo"
de propinquo sicut stabant prope
|
Annotation on "deprehendentis"
deprehendentis arguentis
|
Annotation on "castigabat"
castigabat mactabat
|
Annotation on "obtutibus"
obtutibus argumentis oculorum. amantium affectus exprimit. Sicut solent castigare obtutibus laudo eos qui arguunt.
|
Annotation on "geruntur"
geruntur aguntur
|
Annotation on "femina"
femina arithmetica
|
Annotation on "Cui"
Cui i. arihtmeticae
|
Annotation on "magestas"
magestas potestas
|
Annotation on "vetustatis"
vetustatis antiquitatis
|
Annotation on "Tonantis"
Tonantis Iovis
|
Annotation on "natalibus"
natalibus genituris nativitatibus
|
Annotation on "vultus"
vultus nominativus
|
Annotation on "renidebat"
renidebat splendebat
|
Annotation on "quae"
quae Secundum Agustinum monas et dias non sunt numeri, sed principia numerorum, i. a quo et per quod. Trias autem plus {quod/quae} principium, medium, et finem possidet, perfecto numerus dicitur. Secundum istas {sic, lege istum} autem dias numerus est. {J-YG: "Selon Augustin, la monade et la dyade ne sont pas des nombres, mais les principes des nombres, c'est-à-dire un 'à partir de quoi' et un 'en passant par quoi'. La triade, elle, qui possède origine, milieu et fin, répond parfaitement à l'appellation de 'nombre'. Mais selon notre auteur la dyade est un nombre." La référence est au De musica d'Augustin. Voir en effet De musica, Cl. 0258, livre 1 col. 1094 ligne 45 (magister): Ergo ab ipso, si uidetur, principio numerorum capiamus considerationis huius exordium et uideamus, quantum pro uiribus mentis nostrae talia ualemus intueri, quaenam sit ratio ut quamuis per infinitum, ut dictum est, numerus progrediatur, articulos quosdam homines in numerando fecerint; a quibus ad unum rursus redeant, quod est principium numerorum. Puis livre 1 col. 1096 ligne 6 (magister): Vide ne iste quoque numerus possit principium esse numerorum. Puis livre 1 col. 1096 ligne 28 (magister): ergo haec duo principia numerorum sibimet copulata totum numerum faciunt atque perfectum (c'est la référence la plus évidente pour notre passage, et elle pourrait pousser à écrire plutôt perfectus que perfecto). Puis livre 1 col. 1098 ligne 4 (magister): …quia unum et duo principia sunt et quasi semina numerorum (toujours l'idée de notre glose). Enfin, à propos de l'unité mais seulement d'elle, livre 2 col. 1103 ligne 21 (discipulus): …ab uno incipimus, quod principium numerorum est…}
|
Annotation on "miraculis"
miraculis i. radiis
|
Annotation on "reverenda"
reverenda digna veneratione
|
Annotation on "a"
a adversa
|
Annotation on "prima a fronte"
prima a fronte adversa principalia a parte frontis
|
Annotation on "radio"
radio i. monade. Natura unitatis simplex est et indivisibilis, incomposita, partibus carens, per se semper manens, et nullis corporalibus invenitur, ac per hoc ipsa sola et vera unitas solo animo consideratur, nullo sensu corporeo, vi et potestate omnes numeros in se continens. Caeteri vero numeri incompositi {sic, lege compositi} sunt, ideoque possunt tantum procedere ad inferiora ut etiam in corporibus sentiantur, ac per hoc non solum intellegentia sed etiam opinio potest intellegi. De monade sola intellegentia est, sed quia binarius ante omnes numeros divisionem patitur {sic, lege partitur (cf. Bes. 594, fol. 113)} in partes (habet enim duas aequales; sibi iunguntur quadam similitudine qualitatis et quantitatis parilitate) omnium numerorum conexionem habere demonstratur. Quod enim per se ipsam primam {J-YG: sic, lege prima, Bes. 594 même erreur} suis partibus iungitur, hoc etiam aliorum par numerorum coniungere necesse est.
|
Annotation on "candicabat"
candicabat resplendebat
|
Annotation on "ex quo"
ex quo radio. de diade loquitur
|
Annotation on "erumpens"
erumpens excrescens
|
Annotation on "quadam"
quadam {? Tironian sign?} monnas non intelligitur in corporis {sic, lege corporibus}, vix in mente intelligitur. Omne quod componitur vel in multas partes dividitur unum non est, uti est homo vel lapis. Primo {sic, lege prima?} progressio monadis surrexit, sed vix intellegibilis. Similiter dias sola longitudine, non latitudine, quia secundum ariht {sic, lege arihtmeticam} ex duobus sola longitudo fit, non etiam latitudo; unde intelligitur quod radius secundus ex primo in directum emergebat. Omnes numeri excepta monade et corporales et incorporales.
|
Annotation on "de uno"
de uno monadem intellegit quia non invenitur in corporibus sed mentes {lege mente} intellegitur
|
Annotation on "primo"
primo s. radio
|
Annotation on "deflu-
ebat"
deflu- ebat manabat
|
Annotation on "dehinc"
dehinc s. erumpebat
|
Annotation on "etiam"
etiam s. processit
|
Annotation on "decoriatusque"
decoriatusque Decoriatus vel ab eo quod est decem vel decoriatus i. sine corio i. monas. Omne enim quod sine corio est corporali crassitudine caret. Si itaque decoriatus pro decem bene primus, quia principium est secundi versus, sicut c. principium tertii versus. {J-YG: Decoriatus, ou bien du mot decem, ou bien decoriatus c'est-à-dire "sans corium ('chair'), c'est-à-dire la monade. Car tout ce qui est sans chair échappe à l'épaisseur corporelle. Si donc decoriatus est mis pour decem, c'est bien de dire primus, parce que 10 est le début de la deuxième rangée, comme 100 est celui de la troisième rangée.}
|
Annotation on "miri decoris"
miri decoris habitum illius describit
|
Annotation on "et ip-
sius"
et ip- sius possunt esse due iunctiones
|
Annotation on "honorum"
honorum incorporeus vel honorabilis recapitulat
|
Annotation on "reverendum"
reverendum dignum veneratione
|
Annotation on "verticem"
verticem ipsa femine
|
Annotation on "duplicis"
duplicis pro proportionibus et pro sesqualteris et cetera
|
Annotation on "circulabant"
circulabant ambiebant tertius et quartus et cetera. redimibant
|
Annotation on "innumerabili"
innumerabili omnis numerus aut multiplatione {sic, lege multiplicatione} crescit in infinitum, aut resolutione decrescit usque finitum.
|
Annotation on "radios"
radios i. numeros
|
Annotation on "multitudine"
multitudine quia in infinitum vadunt
|
Annotation on "denuo"
denuo omnes numeri a monade incoant et per enliticam i. artem resolutoriam resolvunt {J-YG: lege resolvuntur in monadem; "Tous les nombres partent de la monade et, par l'analytique, c'est-à-dire la technique résolutoire, sont ramenés à la monade"}
|
Annotation on "tenuatos"
tenuatos reddatos {sic, lege redactos, cf. Bes 594 fol. 113 (J-YG)}
|
Annotation on "miris"
miris cum
|
Annotation on "quibusdam defectibus"
quibusdam defectibus resolutoribus {sic, sed lege resolutionibus}. per enliticam i. resolutoriam
|
Annotation on "contra-
hebat"
contra- hebat resolvebat
|
Annotation on "multiplicem"
multiplicem multiplicitas numerorum. per velamen corporales numeri, per peram intellectualis.
|
Annotation on "quo"
quo velamine
|
Annotation on "naturae"
naturae Velamen vocat corpulentiam numerorum, pera autem interna vim numerorum, quia non potest perveniri ad invisibiles numeros nisi per visibiles numeros.
|
Annotation on "gebantur"
gebantur ambitur vel occultor {occultat?}
|
Annotation on "abdiderat"
abdiderat occultaverat
|
Annotation on "recursantes"
recursantes recurrentes
|
Annotation on "quadam"
quadam s. erat
|
Annotation on "incomprehensae "
de incomprehensae
|
Annotation on "mobilitatis"
mobilitatis velocitatis
|
Annotation on "scaturrigine"
scaturrigine multiplicatione ebullitione
|
Annotation on "vermiculati"
vermiculati reflexibiles. in modum vermium
|
Annotation on "in eos"
in eos per numeros
|
Annotation on "salutabunda"
salutabunda similis salutanti
|
Annotation on "surrexit"
surrexit monstravit
|
Annotation on "Phylosophia"
Phylosophia sapientia mundana
|
Annotation on "Tritonidam"
Tritonidam Minervam
|
Annotation on "propter"
propter iuxta
|
Annotation on "intulisset"
intulisset significasset
|
Annotation on "inquirit"
inquirit requirit
|
Annotation on "Iovem"
Iovem Iovis dictus est quasi iavis i. universalis vis. universitas Iovia scribitur unde quidam {sic, lege quidem} Iuppiter est et i.
{J-YG: "et c'est pourquoi Jupiter est aussi l'Un". En effet, à la fin, i est exactement 1 c'est-à-dire unum. Et il faut lire quidem, non pas quidam qui est une erreur du copiste. "Le nom de Jupiter (Iouis) revient à Iauis, c'est-à-dire 'force universelle'. Iouia est l'écriture de l'universel. Et c'est pourquoi…" Mais je ne sais pas d'où vient cette équivalence posée entre Iouis et *Iauis.}
|
Annotation on "nomine"
nomine ZYPIS i. sublimis. interpretatur nt {= natura?}. sublimis numerus yris. quia nihil novit mundana sapientia nisi revelatione vere sapientiae. Z. vii; Y. cccc; P. c.; I. x.; C. cc. {J-YG: "Z, VII; Y, CCCC; P, C; I, X; C, CC", c'est-à-dire "Z = 7; Y = 400; P = 100; I = 10; C = 200." "interpretatur n(a)t(ura) sublimis numerus <z>yris", "ZYPIC signifie 'nombre supérieur par essence". Cela permettrait peut-être de comprendre pourquoi la suite de la glose dit "parce que la sagesse du monde ne connaît rien si ce n'est par révélation de la vraie Sagesse".}
|
Annotation on "at tunc"
at tunc ab Arithmetica
|
Annotation on "emer-
serat"
emer- serat surrexerat. proruperat vel creverat
|
Annotation on "colliniatae"
colliniatae placabilis directe
|
Annotation on "lucis nitore"
lucis nitore luce
|
Annotation on "porrecto"
porrecto extenso
|
Annotation on "miraculis"
miraculis propter que miracula
|
Annotation on "repente"
repente subito
|
Annotation on "multitudine"
multitudine s. radiorum
|
Annotation on "prorumpente"
prorumpente percurrente
|
Annotation on "nonnulli"
nonnulli plures
|
Annotation on "telluristres"
telluristres a telluri genitivus emenes
|
Annotation on "Haerculem"
Haerculem adefensionem {lege ad defensionem} suam videlicet
|
Annotation on "opinantes"
opinantes arbitrantes
|
Annotation on "idreo germine"
idreo germine idcirdo Herculem sunt conspicati, eo quod ipse extinxerit Idram Lerneam {= Hydram Lernaeam}
|
Annotation on "pullulare"
pullulare nasci
|
Annotation on "oborto"
oborto subito orto
|
Annotation on "mussantibus"
mussantibus inquirentibus
|
Annotation on "puer ille piceus"
puer ille piceus Cupido. niger. Piceus puer ipse est Cupido, eo quod tali colore reddat amantes vel quia heret
|
Annotation on "verum"
verum sed
|
Annotation on "Pytagoras"
Pytagoras legitur quod Pytagoras audierit in Tyro quendam philosofum predicantem de inmortalitate anime et adpropinquans mox conversus est assumens habitum philosoficum adhaerensque illi. Nullus philosophus ante istum quod sentiebat animo describit.
|
Annotation on "usque abacum"
usque abacum omnes artes habent abacos
|
Annotation on "idem"
idem Pitagoras inventor arihtmeticae
|
Annotation on "promere"
promere exponere
|
Annotation on "cupienti"
cupienti s. n feminae
|
Annotation on "luminis"
luminis ignem cum apto ad hoc stabat ut eius officio serviret.
|
Annotation on "praeferebat"
praeferebat ante portabat
|
Annotation on "expromere"
expromere manifestare
|
Annotation on "sic exorsa est"
sic exorsa est cepit sic loqui
|
Annotation on "caelo"
caelo datus i. diis metonomice
|
Annotation on "mundanis ignorata"
mundanis ignorata quia omnia numeros {sic, lege numeris} subsistunt. nominativus
|
Annotation on "quas"
quas res humanas
|
Annotation on "adveni"
adveni s. ad vos
|
Annotation on "vestrum"
vestrum i. de vestro
|
Annotation on "concilium"
concilium conventu
|
Annotation on "recenseam"
recenseam recorder
|
Annotation on "ramalibus"
ramalibus styrpe
|
Annotation on "germinare"
germinare oriri
|
Annotation on "Tuque"
Tuque quia dignum est ut filii matrem sequantur nisi forte illa causa ... {...us???} a deos veniat
|
Annotation on "potissimum"
potissimum maxime
|
Annotation on "quem"
quem i. te
|
Annotation on "principalis ante cunctos"
principalis ante cunctos eo quod sis primogenitus a me et primum deorum
|
Annotation on "cunctos"
cunctos deos
|
Annotation on "singularis"
singularis specialis
|
Annotation on "fontem"
fontem i. me ipsam originem
|
Annotation on "vestrum"
vestrum cum sim mater omnium vestrum
|
Annotation on "Mercuriale"
Mercuriale rationabilae
|
Annotation on "faxit"
faxit facit
|
Annotation on "officium"
officium s. artes exponere
|
Annotation on "primordialem"
primordialem vult ostendere diis quomodo ab ea geniti sint. primordialiter insinuare quod nescitis conferre vel laudare
|
Annotation on "vobis"
vobis o dii
|
Annotation on "quae"
quae pro q{uis?}
|
Annotation on "exerceor"
exerceor discor ob laudibus
|
Annotation on "astrorum populus"
astrorum populus celestium dii
|
Annotation on "suae"
suae propriae
|
Annotation on "multitudinis"
multitudinis progeniei
|
Annotation on "cunctis"
cunctis s. rebus
|
Annotation on "fata sacra"
monas DE MONADE. quia monas verbi gratia decies denarium mensurat.
|
Annotation on "monas"
monas unitas
|
Annotation on "esto"
esto praesis
|
Annotation on "ante cuncta"
ante cuncta ite quod tu teneas primum locum ante omnes numeros
|
Annotation on "vibrantem"
vibrantem apparentem
|
Annotation on "sociati"
sociati genitivus
|
Annotation on "postmodum"
postmodum post te
|
Annotation on "numeri principia"
numeri principia unitates quia numerus est collectio monadum
|
Annotation on "species"
species omnis species relativa dicitur. Nam species non sibi est species, sed alicuius principio subsistentis naturae species est. Est ergo species accidens substantie ac per hoc, si substantia numerorum in monade est, sequitur ut binarius quaedam species sit ipsius substantiae et princeps omnium numerorum. Sed cur princeps? Quia prima procreatio numerorum est, ex monade inchoans, cuius exemplar omnes numeri secuntur. Monas est igitur intellegibilis omnium numerorum proprietas, quae Grece sermone idea vocatur. Principalis autem ipsius monadis progressio, i. primitivas {sic, lege primitiva} species, idea intellegitur.
|
Annotation on "accidens"
accidens monas non est species s. substantia numerorum
|
Annotation on "extantium"
extantium subsistentium
|
Annotation on "primo"
primo i. ipsi anti
|
Annotation on "Rite"
Rite monadem. Philosophorum de monade tres opiniones inveniuntur: aut enim primordialis perfectaeque naturae emissio sit, aut eiusdem primordialis naturae species inseparabilis, aut ipsius primordialis est antequam nulla natura inveniri potest. Si secundum primam opinionem, quae {sic, lege qua} emissio primordialis naturae monas putatur, monas et Iovis unum sunt. Sin autem iuxta iustam {J-YG: il me semble que 'iustam' est, sous línfluence de 'iuxta', une mauvaise lecture de 'IIdam', , c'est-à-dire 'secundam'. Le texte d'origine doit être: iuxta secundam opinionem} opinionem, species est primordialis naturae, cogitur ut monas Iovi anteponatur. Secundum vero tertiam opinionem nihil ante monadem ponitur, sed est ipsa principalis et primordialis natura, quam alii ipsum Iovem, alii fontem ipsius Iovis putant.
|
Annotation on "ipsum"
ipsum Iovem
|
Annotation on "principem"
principem vel ternarium
|
Annotation on "dissimulabo"
dissimulabo tertia opinio segregabo
|
Annotation on "ex eo"
ex eo s. est
|
Annotation on "monas est. retractantibus"
monas est. retractantibus calculatoribus. una singularitas
|
Annotation on "unum solum"
unum solum i. ipsam esse essentiam a qua numeri oriuntur: in multiplicatinibus {sic, lege multiplicationibus} descensio, in resolutione ascensio. De multiplicatione et resolutione dicit.
|
Annotation on "ipsam esse"
ipsam esse quod ipsa existit
|
Annotation on "ab ea atque cetera"
ab ea atque cetera s. nec disimulabo. incrementa numerorum.
|
Annotation on "omniumque numerorum"
omniumque numerorum s. nec dissimulabo.
|
Annotation on "solam"
solam monadem
|
Annotation on "seminarium"
seminarium originem
|
Annotation on "solamque mensuram"
solamque mensuram s. hominum numerorum s. certum
|
Annotation on "et incrementorum"
et incrementorum i. ubi statur quando revertitur in unum. Platonica et Pitagorica sententia est.
|
Annotation on "detrimentorum"
detrimentorum resolutionem
|
Annotation on "quae"
quae monas
|
Annotation on "pars"
pars in membris. i. numeris. initium motus et status monas est.
|
Annotation on "totum"
totum in substantia sua quia non augetur nec minuit in se incrementa numerorum
|
Annotation on "perpetua"
perpetua s. manet in omnibus
|
Annotation on "extan-
tia"
extan- tia i. essentia
|
Annotation on "post"
post Monas ante omnes numeros et que sola remanet post resolutos numeros atque potest in cunctis numeris.
|
Annotation on "absumpta"
absumpta consista abstracta. monade
|
Annotation on "Hanc igitur"
Hanc igitur s. monadem s. nec dissimulabo i. ut ipsa monas sit locus eo quod a Iove omnia dicantur esse
|
Annotation on "idealis
illius intellectualisque speciei"
idealis illius intellectualisque speciei formabilis i. species visibilis. substantiva. virtus primordialis ex qua omnia sunt
|
Annotation on "testatur"
testatur conprobat speciei Iovis vel monadis
|
Annotation on "extant"
extant iure
|
Annotation on "singula"
singula singilaria
|
Annotation on "memorari"
memorari s. nec dissimulabo
|
Annotation on "sectatoribus"
sectatoribus imitatoribus
|
Annotation on "ex eo quod unum solum"
ex eo quod unum solum inconpositum et simplex
|
Annotation on "ipsa"
ipsa s. monas
|
Annotation on "et se quaeri semper velit"
et se quaeri semper velit quia omne quod querimus non diversum volumus esse rem
|
Annotation on "quod"
quod i. unitatem
|
Annotation on "cupiat"
cupiat s. quaeri
|
Annotation on "ultra"
ultra unum
|
Annotation on "expers"
expers sine parte
|
Annotation on "elationis"
elationis corpulentiae vel incremente
|
Annotation on "aut copulae"
aut copulae i. compositionis
|
Annotation on "in se"
in se in se ipsum
|
Annotation on "detorquet"
detorquet convertit
|
Annotation on "ardores"
ardores conectit amores querentium
|
Annotation on "hanc"
hanc s. monadem
|
Annotation on "Concordiam"
Concordiam quia non recipit sectionem
|
Annotation on "Pietatem"
Pietatem pietas enim et amicitia amor est unitatis
|
Annotation on "nectatur"
nectatur iungantur
|
Annotation on "peta"
peta lasciva luxuriosa
|
Annotation on "alter"
alter i. dias
|
Annotation on "quadam"
cum quadam
|
Annotation on "Huius"
Huius s. femine
|
Annotation on "eam"
eam s. arihtmeticam
|
Annotation on "germine"
germine progenie
|
Annotation on "consectatus"
consectatus consecutus
|
Annotation on "facem"
facem Non sine causa facem dixit: latent enim artes antequam inlustrante{s}, in noti{ti}am hominum perveniant. Quidam dixerunt numeros esse substantiarum {sic, lege substantiam} omnium rerum, quidam ideas i. formas intellegibiles. {J-YG: "Ce n'est pas sans raison qu'il a parlé de torches. Car les artes restent dans l'ombre avant de venir à la connaissance des hommes, qu'elles éclairent. Certains ont dit que les nombres sont la substance de toutes choses, d'autres qu'ils sont les idées, c'est-à-dire les formes intelligibles."}
|
Annotation on "emissio"
emissio nativitas
|
Annotation on "Mercuriale"
Mercuriale non ideo quia Mercurius me dat in dotem despicabilis sic.
|
Annotation on "genetricem"
genetricem quia apud antiquos trium generum sunt. apud grecos numeri feminine generis
|
Annotation on "Prae cunctis"
Prae cunctis ante cunctos numeros
|
Annotation on "cunctis"
cunctis Datur Iovi monas, sed monas non est Iovis, sed quasi proprium Iovis vel ratio ipsius. s. eptas non est Pallas, sed ratio ipsius. {J-YG: "La monade est attribuée à Jupiter, mais la monade n'est pas Jupiter, mais, pour ainsi dire, le propre de Jupiter ou la raison de ce dieu, comme l'heptade n'est pas Pallas, mais la ratio de cette déesse".}
|
Annotation on "monas"
monas DE MONADE. quia monas verbi gratia decies denarium mensurat.
|
Annotation on "idealis"
idealis idos forma, unde Bosforos idos i. bonis forma maris locus. Idealis propria indivisibilis duos mundi dixerunt: visibilem et intellectualem.
|
Annotation on "quam"
quam s. Venerem
|
Annotation on "Saturnia"
Saturnia s. Iuno
|
Annotation on "ante ipsum"
ante ipsum Ante ipsum, i. binarium quia dixerunt quidam monadem et diadem principia esse numerorum, sed non esse numeros. {J-YG: "Avant celui-ci, c'est-à-dire avant le nombre deux, parce que certains (Augustin, d'après les gloses précédentes) ont dit que la monade et la dyade sont les principes des nombres, mais ne sont pas des nombres."}
|
Annotation on "fata sacra"
fata sacra exposita sancta
|
Annotation on "Ac tunc"
Ac tunc ab arithmetica
|
Annotation on "Pedia"
Pedia disciplina
|
Annotation on "egressa"
egressa s. fuerat
|
Annotation on "Cui"
Cui femine
|
Annotation on "marcidulis"
marcidulis inclinatis gradibus {sic, lege inclinatis, grauibus. J-YG: 'Inclinatis gradibus' est une erreur de copie, que l'on retrouve dans le manuscrit de Besançon: elle était donc déjà dans le modèle copié dans les deux manuscrits, vraisemblablement. Il est évident que le bon texte, le texte d'origine, était différent. L'erreur ne porte que sur une lettre, un 'u' transformé en 'd', et il faut lire: 'inclinatis, grauibus', deux adjectifs qui expliquent 'marcidulis': les regards ('luminibus') lancés par Vénus sont de côté ('inclinatis'); appuyés ('grauibus')}
|